“Эрүүл мэндээ хамгаалж, эдийн засгаа сэргээх 10 их наядын цогц төлөвлөгөөний хэрэгжилтийг хангахад банкны салбарт анхаарах асуудлууд” сэдвийн хүрээнд Засгийн газар, Арилжааны банкуудын төлөөлөл уулзаж санхүүжилтийн зарцуулалтын талаар ярилцлаа.
Энэ үеэр, Сангийн сайд Б.Жавхлан: “Төр өнгөрсөн жил 4.1 их наяд төгрөгийн ачааллыг төсөв дээрээ авсан. Цаашид нэмэлт ачаалал авах боломжгүй. Та бүхэн төртэй хамтарна гэж байгаа нь маш чухал дэмжлэг.
2020 онд ДНБ -ний өсөлт 6% буурч 70-аад мянган ажлын байр цомхтгогдсон. Монгол Улс нийт 820 мянган ажлын байртай. Дахиад эрсдэл хүлээж байна. Хэрвээ ингэвэл банкуудын нөхцөл муудвал төсөвт нөлөөлөх эрсдэлтэй. Төсөв мөнгөний бодлого шууд харилцаа хамааралтай учраас хамтарч ажиллах шаардлагатай байна. Иргэдийн мөнгөөр иргэдийнхээ амьдралыг дэмжих гэж байгаа. 10 их наядын төлөвлөгөө банкуудын баланс дээрээ шууд ашиг авчрахгүй ч банкуудад өөрсдөд нь ээлтэй. Банканд хамгийн үнэ цэнэтэй зүйл бол харилцагч.
Эдийн засгийн хямралыг даваад гарсны дараа банканд сайн харилцагчид бий болно. 48 мянган аж ахуйн нэгж байгаагаас 27 мянга нь энэ 3%-ийн хүүтэй зээлд хамрагдах нөхцөл шаардлагыг хангаж байгаа тооцоо байна” гэсэн юм.
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ банк, санхүүгийн салбарын төлөөлөлтэй өнөөдөр уулзлаа. Өнөөдрийн уулзалт “Эрүүл мэндээ хамгаалж, эдийн засгаа сэргээх 10 их наядын цогц төлөвлөгөөний хэрэгжилтийг хангахад банкны салбарт анхаарах асуудлууд” сэдвийн хүрээнд боллоо.
Уулзалтын үеэр, ХААН Банкны гүйцэтгэх захирал Р. Мөнхтуяа “Уул уурхайн бус салбарт олгож буй репо санхүүжилт 2.8 их наяд төгрөгийн бизнесийн зээл олгосон байна. Одоогийн төлөвлөгөөний дагуу манай банкны хувьд нийт зээлдэгчийн 88% нь тэнцэхгүй байна. Тэдний зээл нийт зээлийн багцын 38 хувийг эзэлдэг. Шинэ төлөвлөгөөнд зээлийн нөхцөлд заавал ХХК байна гэж зааж өгөхөөр хөдөө орон нутгийн бичил бизнес эрхлэгчдэд хүндрэлтэй байна.
Манай банкны 28 мянган зээлдэгчийн 3,300 нь л тэнцэхээр байна. Тиймээс 500 хүртэл сая төгрөгийн зээлийг бичил бизнес эрхлэгчдэд, 3 тэрбум хүртэлх зээлийг ЖДҮ эрхлэгчдэд олгох байдлаар тавигдах шаардлагын босгыг буулгаж өгвөл зохимжтой. Манай 24 мянган зээлдэгч 50-70 мянган хүнийг ажлын байраар хангадаг” гэлээ.
Жижиг, дунд үйлдвэр эрхлэгчдийг дэмжих, Ажлыг байрыг хадгалж үлдэхэд зориулах 2 их наядын төгрөгийн зээлийн журам батлагдаж шалгуур үзүүлэлтүүдийг тогтоосон. Тиймээс гурвалсан гэрээнд гарын үсэг зурснаар хөнгөлөлттэй зээл олгогдож эхэлнэ.
Энэхүү зээлд жижиг болон бичил бизнес эрхлэгчдийг шудрагаар хамруулах нь чухал байгааг бизнес эрхлэгчдийг төлөөлөлүүд хүсч байна
Учир нь ААН-үүдэд тавигдаж байгаа гол шалгуурын “2019 оны эцсийн байдлаар Нийгмийн даатгалын шимтгэл, Татварыг өргүй байх, Татвар болон Нийгмийн даатгалын шимтгэлийн тайланг тогтмол гаргасан байх. 2020 оны Нийгмийн даатгалын шимтгэлд татварын тайлангаа бүрэн мэдүүлсэн байх, Икс тайлан мэдүүлээгүй байх” гэсэн дараах үзүүлэлт нь өөрөө Ковидын хөл хорионд бүтэн жил гаруй зогсонги байдалтай байсан бичил болон Жижиг бизнес эрхлэгч нарт боломж олгохгүй байна.
ETV HD телевиз 2021.03.03
Засгийн газраас хүнд нөхцөлд орсон ЖДҮ эрхлэгчдийг дэмжиж, ажлын байрыг хадгалах зорилгоор гурван хувийн хүүтэй, гурван жилийн хугацаатай, хоёр их наяд төгрөгийн зээл олгохоор шийдвэрлэсэн. Арилжааны банкууд, Зээлийн батлан даалтын сан, Засгийн газраас санаачлан хэрэгжүүлж буй энэхүү цогц төлөвлөгөөний хүрээнд “Ажлын байрыг дэмжих зээл”-ийн хүсэлтийг арилжааны банкууд аваад эхэлсэн.
Гэвч “Эдийн засгийн бүхий л цаг үед Жижиг, дунд бизнес эрхлэгчдийгээ тууштай дэмжиж, санхүүгийн найдвартай түнш нь байна” гэж хэлдэг Арилжааны банкуудын зээл олгох шалгуур нь бодит амьдрал дээр Жинхэнэ ЖДҮ эрхлэгч авах боломжгүй , хэт өндөр байгаа талаар HD МОНГОЛ телевизийн Тодруулга мэдээгээр ярилцлаа.
Дашрамд дурьдахад зээл авах шалгуурт 2019, 2020 онд Татварын болон НДШ өргүй, Икс тайлан мэдүүлээгүй байх гэсэн заалт нь өөрөө бүтэн жил гаруй хугацаанд эдийн засгийн хүндрэлтэй байсан нийт аж ахуй нэгжүүдийн 75 хувийг зээл авах боломжгүйд хүргэж байна. “Баялаг бүтээгчдийг дэмжих холбоо”-ны 2020 оны 12 дугаар сарын сүүлээр хийсэн “Ковид ба ЖДҮҮ” жижиг дунд үйлдвэрлэл эрхлэгчдийн хөл хорионы үеийн судалгаанд оролцогчдын 75 хувь нь 2020 онд Ковидоос шалтгаалж Икс тайлан мэдүүлсэн гэж гарсан. Тэгэхлээр чихэнд чимэгтэй, итгэлийн дөл бадраасан шийдвэр гарч байгаа боловч харамсалтай нь бизнес эрхлэгчид зээл авахыг хүссэн ч ихэнх жижиг дунд үйлдвэрлэгч банкнаас тавигдах шаардлагыг биелүүлэх боломжгүй байна гэдгийг хэлж байгаа юм.